کد مطلب:133208 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:277
زندگی شخصی
شرح زندگی شخصی بزرگان و اطلاع بر تاریخ تولد و وفات و وضع زندگی مالی و تعداد فرزندان و خواهران و برادران و امثال آن كه «بیوگرافی» نامیده می شود، هر چند از نظر آموزشی چندان واجد اهمیت بنظر نرسد؛ اما در مورد افراد تاریخی، هركس میل دارد بر این خصوصیات نیز وقوف یابد و از آن درس گیرد؛ از این رو، در فصل حاضر، بطور اجمال بیوگرافی امام را از نظر می گذرانیم:
وی در سال 4 هجری چشم به جهان گشود و دوران كودكی را به سرپرستی پیغمبر صلی الله علیه و آله، علی و فاطمه، سپری كرد. در سال 11 هجری كه وی هفت سال داشت، پیغمبر صلی الله علیه و آله از جهان چشم فروبست و در همین سال پس از مدت كوتاهی، مادرش فاطمه علیهاالسلام نیز از دنیا رفت.
پس از پیغمبر صلی الله علیه و آله، 30 سال را با پدر گذراند و پس از شهادت پدرش، 10 سال با برادر بزرگش، امام حسن علیه السلام، همكاری نزدیك داشت و 10 سال پس از مرگ برادر به درجه ی شهادت رسید.
امام علیه السلام در سال 30 در جنگ «طبرستان» شركت كرد و در سال 34 كه پدرش به خلافت رسید، با وی به كوفه رفت و در جنگ های جمل، صفین و نهروان با پدر بود. پس از شهادت امام علی علیه السلام و ماجرای صلح امام حسن علیه السلام، با برادرش به مدینه بازگشت. پس از مرگ برادر، 10 سال به صورت شاخص ترین فرد مخالف حكومت درآمد. او در سال 49 در جنگ قسطنطنیه و جبهه های جنگ آفریقا شركت كرد.
امام حسین علیه السلام پس از مرگ معاویه و خلافت یزید، مجبور شد مدینه را ترك گوید و به مكه آید؛ ولی در مكه نیز نتوانست بماند و طبق دعوت قبلی، راه كوفه را پیش گرفت و به كوفه نرسیده در سرزمینی به نام كربلا محاصره شد و به شهادت رسید. وی به هنگام شهادت، 57 سال داشت؛ بدین ترتیب وی بیشتر عمر خود را در مدینه گذراند و تنها در مدت خلافت حضرت علی علیه السلام و چندی بعد از آن در كوفه بود.
امام به نقل مفید، 10 برادر داشت به اسامی: حسن علیه السلام كه تنها برادر بزرگتر او بود، محمد حنیفه، عمر، عباس، جعفر، عثمان، یحیی، عبدالله اكبر، محمد اصغر، عبدالله و 16 خواهر داشت به اسامی؛ زینب، ام كلثوم، رقیه، ام الحسن، رمله، نفیسه، زینب صغری، رقیه، ام هانی، ام الكرام، جمانه، امامه، ام سلمه، میمونه، خدیجه، فاطمه، وی 4 زن گرفت و 6 فرزند داشت. سه زن او به نام های، رباب دختر امرءالقیس، شهربانو دختر یزدگرد، لیلی دخترزاده ی ابوسقیان ثبت شده و یك زن دیگرش گمنام است (به نقل محدث قمی).
فرزندان ذكور او به نام های: علی اكبر (زین العابدین)، علی اصغر، عبدالله، جعفر، نامیده می شوند. دو دختر به نام های فاطمه و سكینه داشت. جعفر در زمان پدر مرد و علی اصغر و عبدالله در كربلا شهید شدند و تنها امام زین العابدین باقی ماند. فاطمه در زمان امام، زن حسن مثنی شد و سكینه به ازدواج مصعب بن زبیر درآمد و پس از مرگ او به ازدواج مرد دیگری درآمد، وی زنی ادیب و شاعر و مشخص و متمكن بود.
امام در مدینه، در منزل معروف «دار فاطمه» واقع در شمال منزل عایشه
(روضه منوره رسول اكرم صلی الله علیه و آله) كه به مسجد النبی نیز راه داشت، سكونت داشت. وی در همین منزل متولد شده و با پدر و مادر در همین جا زندگی می كرد. امام، پس از بازگشت از كوفه نیز در همین منزل سكنی گزید. منزل مزبور در زمان «ولید» كه «عمر بن عبد» استاندار مدینه بود جزء مسجد شد. وی در مدت اقامت در كوفه، در همان منزلی كه امام علی علیه السلام سكونت داشت، زندگی می كرد؛ این منزل، همان است كه اینك آثار آن در پشت مسجد كوفه محفوظ است. [1] .
امام علیه السلام، در مكه همیشه در محله ی قریش در خانه ای به نام «شعب علی» منزل می كرد و در آخرین سفر نیز همان جا وارد شد... باید متذكر بود كه در اكثر جزئیات مربوط به زندگی خصوصی امام، از قبیل سال تولد و عدد اولاد و امثال آن اختلاف است و برای ما در این نوشته یك اطلاع اجمالی كافی است.
عطایای فراوان امام و آنچه از وضع زندگی حضرت در تواریخ مسطور است، حاكی از آن است كه وی مردی صاحب مكنت بوده و وضع مالی آبرومندی داشته است. خوب است بدانیم درآمد سرشار او از چه راهی بوده است. می دانیم كه امام علی علیه السلام برای فرزندانش چیزی باقی نگذارد؛ ولی وی املاك و نخلستان هایی داشت كه در زمان حیات خود وقف كرده بود. علی علیه السلام، وقتی به شهادت رسید هفتصد یا هشتصد درهم پس انداز داشت، در حالی كه درآمد سالیانه ی املاك و نخلستان های او هشتاد هزار دینار بود، و می فرمود: همه ی قریش را بی نیاز می كند. تولیت این املاك، پس از علی علیه السلام به ترتیب به حسنین علیهماالسلام رسید. و من جمله، وی دو مزرعه ی بزرگ به نام های «عین ابی نیزر» «بغیغبه» داشت كه وقف بر فقرای مدینه بودند.
غیر از اینها، با مراجعه ی به سوابق امر، ملاحظه می كنیم كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله پس از تسلط بر سرزمین های یهودیان بنی نضیر، سهم خودش را وقف بر بینوایان كرد.
این املاك پس از رسول الله صلی الله علیه و آله به علی علیه السلام و پس از او به حسنین علیه السلام واگذار شد. در زمان امام حسین علیه السلام به اضافه ی موقوفات فدك و موقوفات امام حسن علیه السلام، در آمد موقوفات علوی یك میلیون دینار بود. می دانیم كه ائمه اطهار علیه السلام به زراعت و فلاحت می پرداختند و امام حسین علیه السلام نیز بدین ترتیب از راه زراعت و آباد كردن نخلستان ها درآمد داشت.
علاوه بر درآمدهای فوق از طرف مسلمین عراق و سایر نقاط شیعه نشین برای امام حسین علیه السلام پول و مال فراوان می آوردند. به نظر می رسد كه این پول ها و اموال علاوه بر هدایا و تحف، به عنوان سهم امام نیز بوده است. امام علیه السلام زمین هایی داشت كه از بابت آن، مالیات می پرداخت. و من جمله در «حره» نزدیك مدینه، مالك زمینی بود.
مقررری او از بیت المال نیز جزو درآمدهای ثابت او بود، این مقرری، سالیانه بالغ بر یك میلیون درهم بود.
با توجه به ارقام بزرگ بالا، ملاحظه می شود كه امام از نظر وضع مالی، كاملا بی نیاز و متمكن بوده است. در مورد موقوفات باید دانست كه بسیاری از موقوفات، وقف خاص خاندان علوی بود و از دیگر موقوفات هم حقی از بابت تولیت آن به امام می رسید.
وی در سال 4 هجری چشم به جهان گشود و دوران كودكی را به سرپرستی پیغمبر صلی الله علیه و آله، علی و فاطمه، سپری كرد. در سال 11 هجری كه وی هفت سال داشت، پیغمبر صلی الله علیه و آله از جهان چشم فروبست و در همین سال پس از مدت كوتاهی، مادرش فاطمه علیهاالسلام نیز از دنیا رفت.
پس از پیغمبر صلی الله علیه و آله، 30 سال را با پدر گذراند و پس از شهادت پدرش، 10 سال با برادر بزرگش، امام حسن علیه السلام، همكاری نزدیك داشت و 10 سال پس از مرگ برادر به درجه ی شهادت رسید.
امام علیه السلام در سال 30 در جنگ «طبرستان» شركت كرد و در سال 34 كه پدرش به خلافت رسید، با وی به كوفه رفت و در جنگ های جمل، صفین و نهروان با پدر بود. پس از شهادت امام علی علیه السلام و ماجرای صلح امام حسن علیه السلام، با برادرش به مدینه بازگشت. پس از مرگ برادر، 10 سال به صورت شاخص ترین فرد مخالف حكومت درآمد. او در سال 49 در جنگ قسطنطنیه و جبهه های جنگ آفریقا شركت كرد.
امام حسین علیه السلام پس از مرگ معاویه و خلافت یزید، مجبور شد مدینه را ترك گوید و به مكه آید؛ ولی در مكه نیز نتوانست بماند و طبق دعوت قبلی، راه كوفه را پیش گرفت و به كوفه نرسیده در سرزمینی به نام كربلا محاصره شد و به شهادت رسید. وی به هنگام شهادت، 57 سال داشت؛ بدین ترتیب وی بیشتر عمر خود را در مدینه گذراند و تنها در مدت خلافت حضرت علی علیه السلام و چندی بعد از آن در كوفه بود.
امام به نقل مفید، 10 برادر داشت به اسامی: حسن علیه السلام كه تنها برادر بزرگتر او بود، محمد حنیفه، عمر، عباس، جعفر، عثمان، یحیی، عبدالله اكبر، محمد اصغر، عبدالله و 16 خواهر داشت به اسامی؛ زینب، ام كلثوم، رقیه، ام الحسن، رمله، نفیسه، زینب صغری، رقیه، ام هانی، ام الكرام، جمانه، امامه، ام سلمه، میمونه، خدیجه، فاطمه، وی 4 زن گرفت و 6 فرزند داشت. سه زن او به نام های، رباب دختر امرءالقیس، شهربانو دختر یزدگرد، لیلی دخترزاده ی ابوسقیان ثبت شده و یك زن دیگرش گمنام است (به نقل محدث قمی).
فرزندان ذكور او به نام های: علی اكبر (زین العابدین)، علی اصغر، عبدالله، جعفر، نامیده می شوند. دو دختر به نام های فاطمه و سكینه داشت. جعفر در زمان پدر مرد و علی اصغر و عبدالله در كربلا شهید شدند و تنها امام زین العابدین باقی ماند. فاطمه در زمان امام، زن حسن مثنی شد و سكینه به ازدواج مصعب بن زبیر درآمد و پس از مرگ او به ازدواج مرد دیگری درآمد، وی زنی ادیب و شاعر و مشخص و متمكن بود.
امام در مدینه، در منزل معروف «دار فاطمه» واقع در شمال منزل عایشه
(روضه منوره رسول اكرم صلی الله علیه و آله) كه به مسجد النبی نیز راه داشت، سكونت داشت. وی در همین منزل متولد شده و با پدر و مادر در همین جا زندگی می كرد. امام، پس از بازگشت از كوفه نیز در همین منزل سكنی گزید. منزل مزبور در زمان «ولید» كه «عمر بن عبد» استاندار مدینه بود جزء مسجد شد. وی در مدت اقامت در كوفه، در همان منزلی كه امام علی علیه السلام سكونت داشت، زندگی می كرد؛ این منزل، همان است كه اینك آثار آن در پشت مسجد كوفه محفوظ است. [1] .
امام علیه السلام، در مكه همیشه در محله ی قریش در خانه ای به نام «شعب علی» منزل می كرد و در آخرین سفر نیز همان جا وارد شد... باید متذكر بود كه در اكثر جزئیات مربوط به زندگی خصوصی امام، از قبیل سال تولد و عدد اولاد و امثال آن اختلاف است و برای ما در این نوشته یك اطلاع اجمالی كافی است.
عطایای فراوان امام و آنچه از وضع زندگی حضرت در تواریخ مسطور است، حاكی از آن است كه وی مردی صاحب مكنت بوده و وضع مالی آبرومندی داشته است. خوب است بدانیم درآمد سرشار او از چه راهی بوده است. می دانیم كه امام علی علیه السلام برای فرزندانش چیزی باقی نگذارد؛ ولی وی املاك و نخلستان هایی داشت كه در زمان حیات خود وقف كرده بود. علی علیه السلام، وقتی به شهادت رسید هفتصد یا هشتصد درهم پس انداز داشت، در حالی كه درآمد سالیانه ی املاك و نخلستان های او هشتاد هزار دینار بود، و می فرمود: همه ی قریش را بی نیاز می كند. تولیت این املاك، پس از علی علیه السلام به ترتیب به حسنین علیهماالسلام رسید. و من جمله، وی دو مزرعه ی بزرگ به نام های «عین ابی نیزر» «بغیغبه» داشت كه وقف بر فقرای مدینه بودند.
غیر از اینها، با مراجعه ی به سوابق امر، ملاحظه می كنیم كه حضرت رسول صلی الله علیه و آله پس از تسلط بر سرزمین های یهودیان بنی نضیر، سهم خودش را وقف بر بینوایان كرد.
این املاك پس از رسول الله صلی الله علیه و آله به علی علیه السلام و پس از او به حسنین علیه السلام واگذار شد. در زمان امام حسین علیه السلام به اضافه ی موقوفات فدك و موقوفات امام حسن علیه السلام، در آمد موقوفات علوی یك میلیون دینار بود. می دانیم كه ائمه اطهار علیه السلام به زراعت و فلاحت می پرداختند و امام حسین علیه السلام نیز بدین ترتیب از راه زراعت و آباد كردن نخلستان ها درآمد داشت.
علاوه بر درآمدهای فوق از طرف مسلمین عراق و سایر نقاط شیعه نشین برای امام حسین علیه السلام پول و مال فراوان می آوردند. به نظر می رسد كه این پول ها و اموال علاوه بر هدایا و تحف، به عنوان سهم امام نیز بوده است. امام علیه السلام زمین هایی داشت كه از بابت آن، مالیات می پرداخت. و من جمله در «حره» نزدیك مدینه، مالك زمینی بود.
مقررری او از بیت المال نیز جزو درآمدهای ثابت او بود، این مقرری، سالیانه بالغ بر یك میلیون درهم بود.
با توجه به ارقام بزرگ بالا، ملاحظه می شود كه امام از نظر وضع مالی، كاملا بی نیاز و متمكن بوده است. در مورد موقوفات باید دانست كه بسیاری از موقوفات، وقف خاص خاندان علوی بود و از دیگر موقوفات هم حقی از بابت تولیت آن به امام می رسید.
[1] ذكر اين نكته تاريخي مناسب است كه اميرالمؤمنين، وقتي به خلافت رسيد براي نزديكي به عراق و ايران، پايتخت را به كوفه منتقل كرد وقتي امام، پس از جنگ جمل وارد كوفه شد، مردم پيشنهاد دادند كه دارالاماره منزل كند، فرمود: كاخ ستمگر را مي گوييد؟ من هرگز در آنجا منزل نمي كنم!.